Vel' d'Hiv

In 1942 gebeurde er in veel delen van Europa vreemde dingen, beangstigende dingen, dingen die veel mensen lang hebben durven te vertellen. Eén van die dingen speelde zich af in Frankrijk. Frankrijk, het land van de trots, van de mensen die gesloten zijn, waren (en zijn?) er veel Fransen die zich het verleden niet willen herinneren. Inmiddels zijn er weinig mensen meer over die het ook echt vanuit hun herinneringen na kunnen vertellen. 

Op 16 juli in dat jaar werden Joden in Parijs uit hun huizen gehaald, in bussen gestopt en naar het Velodrome D'hiver gereden. Daar werden ze dagen aan hun lot over gelaten. Wachtend op wat er gebeuren ging, moesten die mensen doodsangsten hebben uitgestaan. Ongelooflijk als je bedenkt dat die mensen zonder water, eten en toegang tot toiletten daar opgepropt zaten te wachten. Waren ze in paniek? Teneergeslagen? Was alle hoop weggetrokken na een paar dagen daar door te brengen? Waarschijnlijk wel. Zonder eten, drinken en duidelijkheid wat er verder gaat gebeuren wordt een mens krankzinnig. Het lijkt me dat veel mensen het niet verder hebben gehaald dan dat betreffende Velodrome. Misschien hun zegen, hoe cru dat ook klinkt.

Want wat al die mensen, vaders, moeders, kinderen te wachten stond was een transport per trein (in de goederenwagon) naar Drancy. Een tussenkamp. Een kamp waar de vaders van de moeders en kinderen werden gescheiden. Om daarna niet meer terug te keren. Denk je eens in;

Je bent een klein kind, je weet niet half wat er gebeurt, laat staan wat je te wachten staat. Je vader wordt van je gescheiden, alles wat je hebt is je moeder. Een paar dagen later ontdek je dat alle mannen ineens weg zijn. Je hoort geruchten over dat ze met de trein zijn vertrokken. Gelukkig heb je mama nog...


Tot op een dag de politieagenten alle moeders en kinderen naar buiten drijven, uit hun barakken. De moeders moeten aan de ene kant gaan staan, de kinderen aan de andere kant. Je hoort kinderen huilen, schreeuwen, krijsen. Moeders gillen het uit. Agenten die hardhandig optreden als moeders hun kinderen proberen vast te houden...
Dan gaan alle moeders teneergeslagen, verscheurt van binnen het kamp uit. Je ziet je moeder weglopen, bij jou vandaan. Alle moed zinkt je in de schoenen want dan dringt het besef door, je bent alleen. Alleen tussen allemaal kinderen, die ineens zonder vader en moeder verdrietig, bang, hulpeloos achter zijn gebleven. 


Alle kinderen worden kaalgeschoren, daar gaat jouw laatste stukje van jezelf, het laatste waar je jezelf aan herkende als je in een glinstering van een ruit jezelf zag. Dat kind wat nu naar je terug staart in die ruit is in niets meer wat je ooit was. Al het blije, vrolijke, kinderlijke, onbevangene is uit je wegge-ebt vanaf het moment dat je werd weggehaald uit je vertrouwde omgeving, uit je huis, bij je mama en papa vandaan. 


Als het de volgende ochtend is, worden de kinderen opnieuw naar buiten gesommeerd en moet je in een rij gaan staan. In een lange optocht lopen alle kinderen naar het station. Het treinstation. Weer op weg, maar waar naartoe... Het onbekende tegemoet...

 Bussen op weg naar Drancy

Aankomst bij kamp Drancy

Alle mannen, vrouwen en kinderen werden allereerst van elkaar gescheiden om uiteindelijk allemaal weer op dezelfde plek terecht te komen. Allemaal hetzelfde lot, allemaal in dezelfde kamer, allemaal hun dood tegemoet. Het laatste station was kamp Auschwitz. Het vernietigingskamp waar zo veel Joden zijn omgekomen door haat, pure haat.

Het vreemde is dat veel Fransen het wegstoppen, nog steeds. Het valt niet te ontkennen. Het is gebeurt en toch doen veel Fransen nog steeds alsof het nooit gebeurd is. Stoppen het weg, willen het niet weten, het zich niet herinneren...